واردات خودرو بدون خروج ارز با سود 100 درصدی

اگرچه دولت با کاهش تعرفه واردات خودروهای هیبریدی به ظاهر از تصمیم خود عقب نشینی کرده است و زمزمه هایی مبنی بر احتمال کاهش تعرفه واردات خودروهای صفر نیز شنیده می شود، اما در هر صورت برای حکمرانی اقتصادی واردات خودرو بدون خروج ارز با سود ۱۰۰ درصدی همراه خواهد بود.

اگرچه دولت با کاهش تعرفه واردات خودروهای هیبریدی به ظاهر از تصمیم خود عقب نشینی کرده است و زمزمه هایی مبنی بر احتمال کاهش تعرفه واردات خودروهای صفر نیز شنیده می شود، اما در هر صورت برای حکمرانی اقتصادی واردات خودرو بدون خروج ارز با سود ۱۰۰ درصدی همراه خواهد بود.

بیش از دو سال از رفع ممنوعیت واردات می گذرد. وارداتی که به بهانه جلوگیری از خروج ارز از کشور در سال ۹۷ توسط دولت تدبیر و امید اعمال شد. ممنوعیتی که منجر به کاهش خروج ارز از کشور نشد. در مقابل تحریم کنندگان با رصد کامل توانمندی صنعت و بازار خودروی کشور، شراکت ها و برنامه های جدید و پیش بینی از فضایی که به وجود خواهد آمد، مستقیم خودروسازی را هدف قرار دادند.

با تحریم مستقیم و خروج شرکای خودروساز، ازیک سو، قیمت ارز افزایش یافت و از سوی دیگر، بازار خودرو با تکانه ها و تلاطم های شدید همراه شد. این مسئله با توجه به تلاش برای دور زدن تحریم ها و کاهش آثار آن، ایران را به یک زمین بازی بزرگ برای خودروسازان چینی تبدیل کرد.

طی پنج سال ممنوعیت قیمت خودروها در بازار به شدت افزایش یافت و به همان اندازه میزان وابستگی به چین بیش‌تر و بیش‌تر شد. همچنین ناترازی بازار و عدم تعادل عرضه و تقاضا مشکلات را بیش‌تر کرده بود. به همین دلیل اولین وزیر صمت دولت سیزدهم تصمیم گرفت مقدمات واردات خودرو را با هدف کاهش قیمت، افزایش رقابت و کیفیت فراهم کند.

مقدمه و آغاز کار سرانجام در مهر ۱۴۰۱ آغاز شد. البته هنوز هم که هنوز است به رغم تمام تلاش ها و افزایش سرعت ورود، تیراژ و کاهش زمان عرضه، نه اهداف مدنظر محقق شده و نه این‌که منجر به قیمت ها عقب نشینی قیمت شده است. تنها به مدد استفاده ابزاری از واردات خودروهای کارکرده و تعیین تکلیف آن بازار اشباع شده با رکود همراه شده است. با این حال اگرچه از واردات خودرو آبی برای مردم گرم نشده، اما در مقابل، برای حکمرانی اقتصادی کشور حسابی نان داشته است.

البته اگر از همان اول یعنی زمانی که تعرفه های جدید برای این خودروها تعریف شد، هیجان مانع از تفکر نمی شد، این داستان از همان ابتدا نیز مشخص بود. داستانی که در ظاهر قرار بود برای آرامش مردم نقل شود، اما در اصل، حاکمیت برای پر کردن جیب خود برای آن حسابی نقشه کشیده بود.

وارداتی که قرار بود برای کاهش قیمت ها آغاز شود به منبع درآمد بیش‌تر دولت از این محل تبدیل شد. با این وجود با توجه به انتقاداتی که پزشکیان در مناظرات پیش از انتخابات داشت، این امید ایجاد شده بود که تعرفه ها کاهش پیدا کند، اما این روند در دولت چهاردهم نه تنها اصلاح نشد، بلکه تعرفه ها ۱۰۰ درصد افزایش یافت.

به بیان دیگر، آن‌گونه که دولت برنامه ریزی کرده است، معادل قیمتی که واردکننده برای خرید خودرو پرداخت می کند، درآمد خواهد داشت، یعنی اگر خودرویی ۲۰ هزار یورو خریداری شود، دولت فقط از تعرفه ها ۲۰ هزار یورو درآمد کسب می کند. به عبارت بهتر، دولت به جای این‌که راهکاری برای افزایش درآمدهای ارزی و ریالی خود پیدا کند، به راهکار ساده، یعنی سوء استفاده از وضعیت موجود رسیده است.

در این شرایط به نظر می رسد که تسهیل خرید خودرو، افزایش حجم ورود خودروهای صفر و کارکرده و رقابتی شدن بازار فقط و فقط ظاهر قضیه و ابزاری برای پیشبرد کار است، اما در خفا با واردات خودرو راهی جدید برای دست کردن در جیب مردم پیدا کرده اند، راهی که حاکمیت را به سود ۱۰۰ درصدی از واردات خودرو می رساند/اسب بخار