تورم ماهانه خودرو منفی شد

گزارش مرکز آمار ایران از تورم مصرف‌کننده در اردیبهشت ۱۴۰۴ نشان می‌دهد بازار خرید وسایل نقلیه شاهد یک اتفاق کم‌‌‌سابقه بود؛ تورم ماهانه این بخش در اتفاقی قابل‌توجه منفی شده و عدد منفی ۰.۸‌درصد را ثبت کرد.

این موضوع در حالی رخ داد که طی ماه‌‌‌های گذشته، همواره شاخص قیمت خرید وسایل نقلیه روندی صعودی داشته و انتظارات عمومی نیز بر ادامه این روند افزایشی استوار بود. اما داده‌‌‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که شاخص قیمت خرید وسایل نقلیه در اردیبهشت امسال به 281.5 رسیده و نسبت به فروردین، کاهش یافته است.

این کاهش ماهانه قیمت خرید وسایل نقلیه را باید نقطه عطفی در بازار خودروی کشور تلقی کرد. دو عامل اصلی را می‌توان در روند کاهشی تورم خودرو موثر دانست. یکی از این موارد افت نرخ دلار در بازار آزاد است. طی اردیبهشت ماه نرخ ارز روزهای آرامی را تجربه کرد. بنابراین بازار خودرو نیز تحت‌‌‌تاثیر این آرامش قرار گرفته و قیمت‌ها رو به کاهش رفت. عامل دوم تاثیرگذار در منفی شدن بازدهی بازار خودرو در دومین ماه از سال را می‌توان به کاهش انتظارات تورمی در این ماه نسبت داد. در اردیبهشت ماه مذاکرات ایران و آمریکا تقریبا بدون حاشیه خاصی پیش می‌‌‌‌‌‌رفت و گهگاه هر دو طرف نسبت به روند مذاکرات اظهار خوش‌بینی می‌‌‌‌‌‌کردند. امیدی که این روند آرام در افکار عمومی برای کاهش تحریم‌‌‌‌‌‌ها و کاهش میزان تورم ایجاد کرده بود، در بازار خودرو نیز تاثیر گذاشت.

در کنار این کاهش ماهانه، باید به این نکته توجه داشت که تورم نقطه‌‌‌به‌‌‌نقطه خرید وسایل نقلیه همچنان مثبت است؛ یعنی قیمت خودرو نسبت به اردیبهشت سال قبل، 16.2درصد افزایش یافته است. همچنین تورم سالانه خرید وسایل نقلیه نیز 22.1‌ درصد بوده است. این تفاوت میان تورم ماهانه منفی و تورم نقطه‌‌‌به‌‌‌نقطه مثبت، نشان‌‌‌دهنده آن است که بازار خودرو همچنان نسبت به سال گذشته گران‌‌‌تر شده، اما در بازه یک‌ماهه اخیر، روند رشد قیمت‌ها متوقف و حتی معکوس شده است.

این اتفاق می‌تواند پیامدهای متعددی برای بازار خودرو داشته باشد. نخستین پیامد، ایجاد فضای انتظاری در میان خریداران و فروشندگان است. بسیاری از متقاضیان خرید خودرو حالا با مشاهده کاهش قیمت ماهانه، ممکن است خرید خود را به تعویق بیندازند و منتظر کاهش بیشتر بمانند. این رفتار می‌تواند به کاهش بیشتر تقاضا و در نتیجه کاهش بیشتر قیمت‌ها در کوتاه‌‌‌مدت منجر شود.

از سوی دیگر، فروشندگان خودرو نیز ممکن است برای جلوگیری از زیان بیشتر، حاضر به فروش با قیمت‌های پایین‌‌‌تر شوند یا حتی عرضه خودروهای خود را به تعویق بیندازند تا بازار به تعادل برسد. این شرایط می‌تواند به رکود نسبی در معاملات بازار خودرو دامن بزند.

اما کاهش تورم ماهانه خرید وسایل نقلیه، لزوما به معنای کاهش هزینه‌‌‌های کلی خودرو برای خانوارها نیست. هزینه‌‌‌های جانبی خودرو مانند بیمه، تعمیرات و قطعات یدکی همچنان روندی افزایشی دارند. این شاخص که با عنوان تورم «استفاده از وسایل حمل‌ونقل شخصی» از آن یاد می‌شود تورم ماهانه 3.9‌درصد را تجربه کرده همچنین تورم نقطه به نقطه و سالانه آن به ترتیب به 28.9 و 23.2‌درصد رسیده است. به عبارت دیگر، حتی اگر قیمت خرید خودرو کاهش یابد، هزینه‌‌‌های نگهداری و استفاده از خودرو همچنان بالا باقی می‌‌‌ماند.

اما به منوال ماه‌‌‌های گذشته، تورم خدمات حمل‌ونقل عمومی به شدت افزایشی بوده است. تورم این زیربخش حمل‌ونقل، در اردیبهشت ماه 11‌درصد بوده است. تورم نقطه به نقطه آن به 60.3‌درصد رسیده و تورم سالانه این بخش نیز 55.7‌درصد ثبت شده است.

در نهایت، باید به این نکته اشاره کرد که بازار خودروی ایران همواره بازاری حساس و آسیب‌‌‌پذیر نسبت به اخبار و تحولات اقتصادی است. کاهش تورم ماهانه خرید وسایل نقلیه در اردیبهشت 1404، اگرچه خبری مثبت برای خریداران و مصرف‌کنندگان به شمار می‌رود، اما هنوز نمی‌توان آن را نشانه‌‌‌ای قطعی از آغاز روند نزولی قیمت‌ها دانست. پایداری این روند به عوامل متعدد اقتصادی و حتی سیاسی بستگی دارد/عصر خودرو